Berichten

We hebben het allemaal wel eens gedaan: wachten tot het allerlaatste moment bij een deadline, of een andere vorm van uitstelgedrag. Gelukkig bestaan er genoeg oplossingen om dit te voorkomen. "Maar niet elke oplossing is voor iedereen hetzelfde."

Surfen op het internet, toch even die ene video op YouTube bekijken of nog een keer het voetbalweekend samenvatten bij het koffieautomaat. Het zijn allemaal voorbeelden van uitstelgedrag. Zelfs degenen die hun baan geweldig vinden, zijn er bij vlagen schuldig aan.

Maar niet iedere uitsteller is hetzelfde. Karen Visser, schrijfster van het boek Vandaag begin ik echt!, maakt onderscheid tussen drie verschillende types: de stressjunk, de zelfsaboteur en de idealist. Voor ieder type zijn er verschillende oplossingen.

Stressjunk
Niet iedereen heeft moeite met een deadline. Sterker nog, sommigen zeggen onder druk juist beter te presteren. Dit is volgens Visser typerend voor de stressjunk. “Zolang deze persoon de deadline niet in zijn of haar nek voelt hijgen, komt er niets uit zijn of haar handen.”

Het is bij deze persoon zaak om hem of haar zo vroeg mogelijk in beweging te krijgen. Dat is niet makkelijk, erkent Visser. Maar er zijn mogelijkheden. “Het op het allerlaatste moment regelen van je visum kan je een vakantie kosten. Wie zijn of haar btw-aangifte niet op tijd doet, krijgt een fikse boete. Daarop hameren in werkgerelateerde situaties kan helpen om deze persoon zijn of haar werk eerder af te laten krijgen.”

Zelfsaboteur
Bij sommige werknemers boezemt een deadline juist angst in. Hij of zij blijft het werk dan ook uitstellen. De zelfsaboteur overlaadt zich met snel doenbare taken zodat hij of zij niet aan het grote project hoeft te beginnen. Visser herkent dit beeld met name bij schrijvers en zzp’ers. “Het eeuwige idee van een debuutroman die maar op de plank blijft liggen, de freelancer die eindeloos bezig is met de website en visitekaartjes—allemaal uit angst voor wat anderen ervan vinden.”

De oplossing voor deze zelfsaboteurs: knip taken op in kleine stukjes. “Vaak zijn de dromen zo levensgroot dat deze hen boven het hoofd stijgen. Wil je een boek schrijven? Deel het dan in per hoofdstuk. Wil je beginnen als freelancer? Maak dan per dag een planning. Op die manier kom je vanzelf in beweging.”

Idealist
De derde type uitsteller is de idealist. Hij of zij is een kampioen in relativeren. Plannen zoals een scriptie, rapport of project worden eindeloos op de lange baan geschoven. Zien ze het probleem eenmaal onder ogen, dan blijkt het werk vaak toch iets meer dan verwacht.

Het is volgens Visser bij deze persoon hard nodig om hem of haar aan zijn of haar verantwoordelijkheden te herinneren. “Ben je een idealist, zorg er dan voor dat je anderen helpt zoals een boekhouder zijn klanten mailt als ze belastingaangifte moeten doen. Dingen die je op tijd regelt, geven je uiteindelijk meer rust.”